Moğolistan' da ısınma ve evsel mevsim

,

(Ulan Bator'da bir santral- spraguephoto.com'dan alıntı)

Geçen haftadan beri buraya bahar geldi, ağaçlar yeşerdi, Putin geldi gitti, yazacak şeyler birikti. Ama bunlardan daha önemlisi, 15 Eylül' de başlayan merkezi ısıtma 15 Mayıs' ta sona erdi. Çok acaip, tüm şehir tek merkezden ısınıyor. Sistemi Ruslar mı kurmuş, kim kurmuş bilemem ama iyi iş çıkarmakla birlikte vur deyince öldürmüş :)). Eksi bilmemkaç soğukta bile kapalı mekanlar çok sıcak, misal dışarıda -30'dan gelip eve girince, kapıdan girer girmez soyunup dökünmeye başlanıyor. Bu kadar ısı farkına maruz kalmak ne kadar sağlıklı bilemem ama kışı evde Hawai kıvamında bitirdik. Battaniye, eşofmanlar vs. dolap bekledi, dışarı çıkacağımız zaman kazağı, paltoyu vs. kapıdan çıkarken giydik (baştan giyilirse sıcakta nefes almak mümkün değil), yıkanan çamaşırlar birkaç saatte kurudu, banyodan sonra hiç saç kurutmadık, aralıksız yanan kaloriferler yüzünden iç ve dış organlarımız da kurudu, bazen pencere açık yattık.

Tüm bu sefahat 15 Mayıs'ta bitti. Ben de tüm kışı burnum akmadan devirip, kalorifer kapanır kapanmaz yatağa düştüm. Gerçi dışarıda hava güzel ama metabolizmam iyi alışmış ev yapımı Hawai ambiansına :)).

(Hava kirliliği- richwainwrightphotography.com' dan alıntı)

(Ulan Bator'u çevreleyen ısıtma boruları- aquaballoon.net'ten alıntı)

Şehir kömürle ısınıyor. Kömür Moğolistan' ın en zengin kaynaklarından biri, burası vaktiyle Sovyetler' in kömür depolarındanmış. Hatta bazı şehir ve kasabaları, yamacında kömür madeni var diye Sovyetler inşa etmiş. Kömür, sert kışı atlatmak için büyük sıcaklık verirken çok daha büyük bir hava kirliliği yaratıyor. Kışın, özellikle akşamları, resmen is solunuyor.

(Hava kirliliği- flickr.com'dan alıntı-Amstravels)

Hava kirliliğinde önemli bir faktör de, ısıtma sisteminin uzanmadığı, ger (çadır) mahallesi diye tabir edilen varoşlarda, semt sakinlerinin ısınmak için lastik, çer, çöp vs. yakması imiş. Mart ayında havaların az biraz ısınınca, merkezi ısıtmanın çalışmasına rağmen, gerlerde yaşayanların daha az yakacak kullanmasıyla hava kirliliği nispeten azalıyor.

Moğolistan' a dair en çok özleyeceğim şey sanırım ısınma problemsizliği (nazar değmesin), banyodan sonra saç kurutmamak ve çamaşırların hemen kuruması. 15 Eylül-15 Mayıs arası kapalı mekanda ısınmak için en ufak bir şey yapmanıza gerek yok, içeri giriyorsunuz ve paltoydu, atkıydı, bereydi, eldivendi soyunup dökünmeye başlıyorsunuz. Kışın en yorucu olan da bu, giyinmek ayrı uzun, soyunmak ayrı :)). Önemli olan paltoyu sağlam tutmak deniyor, içinde bir gömlek bir hırka yetiyor :).

• Bugün özlenen: Kalsiyum Sandoz. Eczacıya gidip "Kalsiyum Sandoz bega - var mı?" desem acaba anlar mı? Anlar herhalde, Moğollar' la Tarzanca süper anlaşıyorum :).
  

• Bugün izlenen: Angus, Thongs and Perfect Snogging. Kendini çirkin bulan ve erkek arkadaşı yok diye dertlenen 14 yaşındaki bir kızı anlatan, İngiliz işi, sevimli bir ergen dişi komedisi. Kafa yormadan, battaniye altına kıvrılıp izlemelik. İnsanda, filmin geçtiği Eastbourne'a gitmek ve Angus benzeri bir kedi edinmek arzusu yaratıyor. En komiği de esas kızın küçük kardeşinin kediyi soktuğu kılıklar :)).